ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ / ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ (13/12/2013)

ΟΜΑΔΑ Α΄

ΘΕΜΑ Α1.1

Ποια ήταν τα πλεονεκτήματα που είχε αποκτήσει η Ελλάδα την περίοδο του μεσοπολέμου (1919-1939) τα οποία επέτρεπαν τη θετική οικονομική της πορεία;

Μονάδες 12

ΘΕΜΑ Α1.2

Τι γνωρίζετε για τη διαμάχη Βενιζέλου – Κωνσταντίνου και τις πολιτικές συνθήκεςκάτω από τις οποίες η Ελλάδα εισήλθε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο;

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Α2.1

Να αποδώσετε τους όρους

 Βενιζελισμός

 Πεδινοί

 Ανόρθωση

 Κοινωνιολογική Εταιρεία

Μονάδες 8

ΘΕΜΑ Α2.2

Να αντιστοιχίσετε τα δεδομένα της στήλης Α με τα δεδομένα της στήλης Β ( Σε κάθεστοιχείο της στήλης Α αντιστοιχούν περισσότερες της μίας απάντησης ).

Α Β

1 . Σύνταγμα του 1844            α. ψήφος με σφαιρίδια

                                             β. μονιμότητα των δικαστικών και των

                                                    δημόσιων υπαλλήλων

                                             γ. δωρεάν εκπαίδευση

                                              δ. καθολική ψηφοφορία για άνδρες

2 . Σύνταγμα του 1864                ε. αρχή λαϊκής κυριαρχίας

                                               στ. ασυμβίβαστο μεταξύ στρατιωτικής

                                                και δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας με το

                                                   βουλευτικό αξίωμα

3 . Σύνταγμα του 1911                ζ. βασιλευόμενη δημοκρατία

                                                         η. απαγόρευση της δουλείας

Μονάδες 8

ΘΕΜΑ Α2.3

Να προσδιορίσετε αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι σωστό ή όχι, γράφοντας στην απάντησή σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση

Α. Ο Δ. Ράλλης υποστήριζε πως το κοινοβούλιο έπρεπε να αποδυναμωθεί και να ενισχυθούν οι βασιλικές εξουσίες.

Β. Ένας από τους στόχους του Λαϊκού Κόμματος ήταν η επιβολή αρχών κοινωνικής  δικαιοσύνης.

Γ. Το Σ.Ε.Κ.Ε. υποστήριζε τη διανομή των αγαθών.

Δ. Ο Επ. Δεληγιώργης ήταν ο ηγέτης του Εθνικού Κομιτάτου.

Ε. Το κόμμα των Φιλελευθέρων ιδρύθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1910.

Στ. Η ενθρόνιση του Κων/νου Α΄ έγινε το 1912.

Ζ. Η έκβαση του Κριμαϊκού Πολέμου συνέβαλε καταλυτικά στην αποδυνάμωση του ρωσικού κόμματος.

Η. Η πρόβλεψη –στο σύνταγμα του 1844- για ύπαρξη Βουλής και Γερουσίας ενίσχυετη δύναμη του Όθωνα.

Θ. Ο Γεώργιος Θεοτόκης ήταν ο συνεχιστής του τρικουπικού κόμματος.

Ι. Όποιος ήταν κατά του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου θεωρούνταν, κατά τον Εθνικό  Διχασμό, βίαιος πράκτορας της Αντάντ.

Μονάδες 7

ΟΜΑΔΑ Β΄

ΘΕΜΑ Β1

Αντλώντας στοιχεία από τα παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σαςγνώσεις, να αναφέρετε τα προγράμματα και τις αντιλήψεις του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη για την οργάνωση και τη λειτουργία του κράτους.

        

Κείμενο Α

Η αντίθεση ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο πολιτικούς δεν μπορούσε να γίνει μεγαλύτερη. Ο Τρικούπης ήταν ένας δυτικόφιλος μεταρρυθμιστής, ανυπόμονος να στερεώσει και να αναπτύξει την Ελλάδα οικονομικά και πολιτικά, πριν εμπλακεί σε ιρρεδεντιστικές* περιπέτειες. Ο Δηλιγιάννης όμως, απόγονος μιας εξέχουσας οικογένειας της Πελοποννήσου, ήταν ένας αποφασισμένος υποστηρικτής της Μεγάλης Ιδέας.

*ιρρεδεντισμός αλυτρωτισμός

Richard Clogg, Σύντομη Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας,εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 1999, σελ. 136

Μονάδες 25

Κείμενο Β

Το πρόγραμμα του κ. Δηλιγιάννη, ως εξηγγέλθη εις την Βουλήν, δύναται να συνοψι-σθή εις ολίγας λέξεις. Θα προσπαθήση, ειρωνεύοντο οι αντίπαλοί του, ο άνθρωποςνα καταστρέψη εν διαστήματι ολίγων μηνών ό,τι ανιδρύθη διά τόσων κόπων εν διαστήματι μιας τριετίας, και να διαγράψη εκ του βίου της Ελλάδος μίαν όλην

νομοθετικήν περίοδον, την γονιμωτάτην. (…) Είναι γεγονός ότι ο Δηλιγιάννης,

ασχολούμενος με καθαρώς μικροκομματικά ζητήματα, ήτο πάντοτε ικανός να

ζημιώση το γενικώτερον συμφέρον. (…) Ο Θ. Δηλιγιάννης απέβλεπεν εις την πολι-τικήν περισυλλογής. Φαίνεται δε ότι μεταξύ των οικονομιών τας οποίας απεφάσισεν ήτο και ο περιορισμός κονδυλίων εξυπηρετούντων κατ΄εξοχήν εθνικούς σκοπούς.

Σπ. Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος, τευχ. 5, Πάπυρος Πρες Ε.Π.Ε.Αθήνα

1966, σελ.102

ΘΕΜΑ Β2

Αντλώντας στοιχεία από την πηγή και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, νααναφέρετε τα αίτια καθυστέρησης ανάπτυξης εργατικού κινήματος στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα.

Η Ελλάδα δεν πέρασε από την εμπειρία της βιομηχανικής επανάστασης και δεν

απέκτησε ένα συμπαγές προλεταριάτο που η αθλιότητα των συνθηκών του θα προκαλούσε κοινωνικό ζήτημα. Στα 1861 οι εργάτες ήταν 19.600 ή το 5,19% του ενεργού πληθυσμού. Στα 1870 αυξήθηκαν σε 28.400 ή το 6,06 % και στα 1879 στους 43.000 ή στο 8,11% του ενεργού πληθυσμού. Το πρόβλημα όμως δεν ήταν τόσο η ολιγαριθμία όσο η έλλειψη ομοιογένειας της εργατικής τάξης. Χαρακτηριστικά, η ανάπτυξη των συνδικάτων και η άνθηση των σοσιαλιστικών κομμάτων στη δυτική Ευρώπη κατά την περίοδο 1875-1896 οφείλεται στην ομοιογενετική λειτουργία της εκβιομηχάνισης, ιδιαίτερα μετά την οικονομική κρίση του 1873. Στην Ελλάδα όμως οι συνθήκες εργασίας ήταν περισσότερο βιοτεχνικές παρά βιομηχανικές, το μέγεθος των επιχειρήσεων μικρό και οι προσωπικοί επαγγελματικοί και τοπικοί δεσμοί

δύσκολα επέτρεπαν την ανάπτυξη μιας ιδιαίτερης συλλογικής συνείδησης. Εκτός λοιπόν από τις σποραδικές απεργίες, η ολιγάριθμη εργατική τάξη δεν ήταν δυνατό να γίνει φορέας ενός σοσιαλιστικού κινήματος.

Α. Λιάκος, «Οι δυνατότητες πρόσληψης του Μαρξισμού στην Ελλάδα, το 19ο αιώνα», στο Γ.Β.

Δερτιλής, Κ. Κωστής (επιμ.), Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, 18ος -20ος αιώνας, εκδ. Αντ. Ν.

Σάκκουλα, Αθήνα 1991, σελ.408

Μονάδες 25