ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΝΝΟΙΩΝ

1. ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

2. ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

3. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

4. ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

5. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

6. ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

7. ΕΠΙΣΤΗΜΗ

8. ΜΑΖΟΠΟΙΗΣΗ- ΚΟΜΦΟΡΜΙΣΜΟΣ

9. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

10. ΤΕΧΝΗ

11. ΛΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΠΑΡΑΔΟΣΗ

12. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

13. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

14. ΛΑΪΚΟΤΗΤΑ- ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ

15. ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ

16. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ- Η/Υ

17. ΓΥΝΑΙΚΑ- ΣΧΕΣΕΙΣ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ

18. ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

19. ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ- ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ

20. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

21. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ- ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

22. ΑΣΤΥΦΙΛΙΑ

23. ΗΘΙΚΗ- ΣΕΒΑΣΜΟΣ

24. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

25.ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

26. ΒΙΑ- ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ- ΔΟΓΜΑΤΙΣΜΟΣ

27. ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

28. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

29. ΤΕΧΝΗ

30. ΕΡΓΑΣΙΑ

31. ΑΝΕΡΓΙΑ

32. ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ

33. ΠΡΟΤΥΠΑ- ΕΙΔΩΛΑ

34. ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

35. ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

36. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

37. ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

38. ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ

39. ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ

---

1. ΠΑΙΔΕΙΑ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Παιδεία είναι το σύνολο των διαδικασιών με τις οποίες επιτυγχάνεται η πνευματική, κοινωνική και ηθική ολοκλήρωση του ατόμου.

Φορείς της παιδείας: Οικογένεια, εκπαίδευση, συναναστροφές, ΜΜΕ, αντικείμενο εργασίας, παράδοση, μορφές γνήσιας ψυχαγωγίας (βιβλίο, θέατρο, κινηματογράφος, πολιτιστικές δραστηριότητες κλπ.).

Εκπαίδευση είναι θεσμός της πολιτείας που με συγκεκριμένη δομή, μέσα, κατευθύνσεις στοχεύει στην παροχή γνώσεων και εφοδίων και στη δια­μόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.

Α. Αρνητικά της εκπαίδευσης στη χώρα μας 
1.Έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής.

2.Αναντιστοιχία εκπαίδευσης κοινωνικο-οικονομικών αναγκών της χώρας μας.

3.Ελλιπής, μη ουσιαστικός επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων με συνέπεια:

-μη παραγωγική αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού,

-υπερπληθώρα επιστημόνων (ανέργων).

4.Παρεχόμενη γνώση:

ως περιεχόμενο:

- αναχρονιστική, παρωχημένη

- μη εναρμονισμένη με σύγχρονες εξελίξεις – απαιτήσεις

ως τρόπος μετάδοσης:

- ευνοείται η μηχανιστική μάθηση

- δεν καλλιεργείται η κριτική σκέψη

- συχνά ο μαθητής απλός δέκτης γνώσεων, χωρίς ανάληψη πρωτου­βουλιών        (δασκαλοκεντρισμός, απουσία ουσιαστικού διαλόγου).

5. Ελλιπής κατάρτιση εκπαιδευτικών αναφορικά με την παιδαγωγική γνώση αλλά και την εξειδίκευση στο αντικείμενο της διδασκαλίας.

6.Η αξιολόγηση του μαθητή περιορίζεται στο βαθμό επίδοσης σ” ένα μάθη­μα και δεν περιλαμβάνει ευρύτερα στοιχεία της προσωπικότητάς του. Έτσι όμως, εκτός των άλλων, δεν αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες κλίσεις, οι πιθανές ειδικές ικανότητές του.

7.Ο τρόπος αξιολόγησης, εξάλλου, το εξεταστικό σύστημα κ.ά:

-αναπτύσσουν τη βαθμοθηρική διάθεση,

-μετατρέπουν τις αναγκαίες σχέσης άμιλλας σε ανταγωνιστικές,

-προκαλούν άγχος.

8.Έλλειψη ίσων ευκαιριών (λόγω των κοινωνικών, γεωγραφικών, οικονομι­κών κ.ά. ανισοτήτων και της απουσίας αντισταθμιστικής αγωγής για παι­διά υποβαθμισμένων περιοχών).

9.Γενικά, το εκπαιδευτικό σύστημα είναι μονόπλευρα προσανατολισμένο σε εξωτερικούς στόχους (επιτυχία στις εξετάσεις, εξειδίκευση, υλοποίηση απλώς επαγγελματικών στόχων) και όχι στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων με αξίες, ιδανικά, κοινωνικές αρετές.

Είναι εμφανής, εξάλλου, η έλλειψη συλλογικών δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών σύνδεσης του σχολείου με την κοινωνική ή παγκόσμια πραγματικότητα.

Β. Προτάσεις

• Εκσυγχρονισμός του εκπαιδευτικού θεσμού, ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Αντιστοιχία του περιεχομένου των σπουδών με τις τε­χνολογικές, πολιτισμικές κ.α. απαιτήσεις του παρόντος και του μέλλοντος.
• Απαλλαγή από το στενά τεχνοκρατικό, απλώς εξειδικευτικό της χαρακτή­ρα. Ανθρωποκεντρικός προσανατολισμός.
• Επίτευξη ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού των νέων.
• Παροχή ίσων ευκαιριών με την αναγκαία αντισταθμιστική αγωγή, που θα αμβλύνει τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές κ.α. ανισότητες.
• Βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής για την καλύτερη εμπέδωση και συστη­ματοποίηση της γνώσης.

Γ. Οι στόχοι της Ανώτατης Εκπαίδευσης:

·         Ανταπόκρισή της στις σύγχρονες εξελίξεις (οικονομικές, κοινωνι­κές, αναπτυξιακές κ.α.) με την προσαρμογή των προγραμμάτων στη διαρκώς μεταβαλλόμενη (οικονομική, τεχνολογική κ.λπ.) πραγματι­κότητα

·   Το περιεχόμενο και οι προσανατολισμοί της να λαμβάνουν υπόψη τη διεθνή θέση της χώρας, ώστε να αντεπεξέλθει στο ιδιαίτερα         ανταγωνιστικό περιβάλλον που διαμορφώνει η παγκοσμιοποίηση.

·         Προώθηση της γνώσης (συστηματοποίηση, ανανέωση, έρευνα).

·         Κατάρτιση – εξειδίκευση νέων επιστημόνων (δίχως όμως μονομέ­ρεια).

·         Καταπολέμηση αντιανθρώπινων αντιλήψεων όπως η «επιστήμη για την επιστήμη».

·         Ανάδειξη της ηθικής δύναμης της επιστήμης και της αντίστοιχης ευ­θύνης του επιστήμονα.

·         Συμβολή στην πνευματική ανάπτυξη του ευρύτερου κοινωνικού συ­νόλου (με καινοτόμες πρωτοβουλίες για εξάλειψη αναλφαβητι­σμού, επιμόρφωση πολιτών, π.χ. με το «ανοιχτό πανεπιστήμιο»).

·         Μελέτη κοινωνικών θεσμών, διερεύνηση κοινωνικών φαινομένων     και αξιοποίηση των πορισμάτων στην καθημερινή ζωή.

·         Σ” ένα κλίμα δημοκρατικής λειτουργίας να διαμορφώνει ολοκληρω­μένες προσωπικότητες, με υγιή κοινωνική και πολιτική συνείδηση και όχι στυγνή τεχνοκρατική αντίληψη.

2. ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Α. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Ατομικά

·         Προστασία της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας

·         Ισότητα

·         Ελευθερία

·         Αξιοκρατία

·         Ελευθερία λόγου

·         Ανεξιθρησκία

·         Το δικαίωμα στη μοναδικότητα (ως απόρροια της ανάπτυξης της Γενετικής)

Πολιτικά

·         Το δικαίωμα του “εκλέγειν” και του “εκλέγεσθαι”

·         Ισονομία

·         Ισηγορία

·         Ισοπολιτεία

Οικονομικά

·         Δικαίωμα στην εργασία – ικανοποιητικές αποδοχές

·         Δικαίωμα περιουσίας

·         Ελευθερία στην οικονομική δραστηριότητα

·         Ελεύθερη διάθεση της ατομικής περιουσίας  για νόμιμους σκοπούς

Κοινωνικά

·         Προστασία εργασιακών δικαιωμάτων (συνθήκες εργασίας, ωράριο, ασφάλιση κ.ά)

·         Το δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι»

·         Ισοτιμία των δύο φύλων

·         Δικαίωμα στη μόρφωση ( δωρεάν εκπαίδευση)

·         Δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

·         Εθνική αυτοδιάθεση

·         Σεβασμός της ιδιαιτερότητας κάθε λαού – άρση διακρίσεων σε βάρος μειονοτήτων

·         Δικαίωμα του ανθρώπου να ζει σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον

Πολιτιστικά

-Το δικαίωμα της καλλιτεχνικής έκφρασης

-Το δικαίωμα της παρακολούθησης ως θεατής σε μια καλλιτεχνική εκδήλωση (κινηματογράφος, θέατρο, συναυλίες μουσικής κ.ά)

-Το δικαίωμα συμμετοχής σε αθλητικές εκδηλώσεις

-Το δικαίωμα παρακολούθησης αθλητικών εκδηλώσεων

Β. ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ

·         ρατσισμός (φυλετικός και κοινωνικός).

·         παραβίαση πολιτικών δικαιωμάτων:

- του εκλέγειν και εκλέγεσθαι

- ελευθερίας διακίνησης ιδεών, έκφρασης πολιτικών πεποιθήσεων

- θρησκευτικής συνείδησης.

·         παρακολούθηση επικοινωνιών (κυρίως ηλεκτρονική).

·         λογοκρισία, φίμωση τύπου, έλεγχος ΜΜΕ για διοχέτευση κυρίαρχης ιδεολογίας.

·         παράνομες, χωρίς ένταλμα, συλλήψεις, κρατήσεις, φυλακίσεις πολιτών.

·         βία (σωματική, ψυχολογική) απλές μορφές, τρομοκρατία έως και πόλεμος.

·         απουσία:

- ισοπολιτείας, ισότιμης μόρφωσης, κοινωνικής ασφάλισης, περίθαλψης, κατοικίας, ισονομίας, ίσων ευκαιριών, αξιοκρατίας

·         ανεργία.

·         πείνα, στερήσεις, εξαθλίωση κυρίως στις χώρες του Τρίτου Κόσμου.

·         παραβίαση δικαιωμάτων των μειονοτικών πληθυσμών (παραβίαση δι­καιώματος ανεξιθρησκίας, στέρηση δικαιώματος μόρφωσης).

·         παραπληροφόρηση.

Γ. ΑΙΤΙΕΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗΣ ·         επεκτατική πολιτική ισχυρών κρατών (πόλεμοι, πυρηνική απειλή, παρα­βίαση δικαιώματος αυτοδιάθεσης λαών).

·         ρατσιστικά κινήματα και ιδεολογίες που κατευθύνονται από πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους.

·         αυταρχικές δομές πολιτικών συστημάτων, όπως είναι κυρίως οι δικτατορίες.

·         οι προκλητικές οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες.

·         χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.

·    άγνοια δικαιωμάτων από τον πολίτη.

·    το άτομο γίνεται εύκολα θύμα χειραγώγησης.

·         έλεγχος από οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα.

Δ. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

• Συνειδητοποίηση της σημασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων μέσω της παιδείας και των φορέων κοινωνικοποίησης για τη διασφάλιση της προσωπικής αξιοπρέπειας και της κοινωνικής δικαιο­σύνης.
• Ενεργητική παρέμβαση ατόμου σε περιπτώσεις παραβίασής τους στην καθημερινή ζωή. Η εναπόθεση της ευθύνης στην πολιτεία διαιωνίζει την καταστρατήγησή τους.
• Συμμετοχή σε συλλογικές δραστηριότητες (κινήματα, οργανώσεις) για:
• – έλεγχο αυθαιρεσιών οποιασδήποτε εξουσίας

-          προστασία δικαιωμάτων (για ειρήνη, πυρηνικό αφοπλισμό, διατήρηση φυσικού περιβάλλοντος, κατοχύρωση πολιτικών κ.α. δικαιωμάτων)

-           κατάργηση ανισοτήτων, εκμετάλλευσης κλπ.

-          επικράτηση υψηλών αξιών (ελευθερίας, ισότητας, δικαιοσύνης).

-          Παιδεία: πνευματική καλλιέργεια, διαμόρφωση ολοκληρωμένων προ­σωπικοτήτων με ανθρωπιστικές αξίες.

-          Δραστηριοποίηση διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, Διεθνής Αμνηστία).

-          Πνευματικοί άνθρωποι. Οφείλουν να επισημαίνουν τα δείγματα παρα­βίασής τους και να ευαισθητοποιούν τους πολίτες για την περιφρούρη­σή τους.

-          Πολιτεία:

. συνταγματική κατοχύρωση δικαιωμάτων

. εκδημοκρατισμός πολιτικής ζωής

. ανθρωποκεντρικός προσανατολισμός θεσμών

. επικράτηση πνεύματος ισοπολιτείας

. μέριμνα για ασθενέστερες τάξεις, άτομα με ειδικές ανάγκες.

3. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διαφήμιση είναι η τεχνική προβολής στο κοινό με κάθε τρόπο μηνύματος που αφορά πρόσωπα, προϊόντα ή ιδέες με σκοπό τη γνωστοποίηση των αρετών, των πλεονεκτημάτων ή του περιεχομένου τους.

A.ΑΙΤΙΑ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ

• Η αύξηση του κέρδους ,
• ο ανταγωνισμός ομοειδών επιχειρήσεων ,
• η τελειοποίηση του τύπου (έντυπου και ηλεκτρονικού),
• ο αστικός τρόπος ζωής (διεύρυνση αναγκών και απαιτήσεων),
• η επικράτηση δημοκρατικής αντίληψης που επιτρέπει την ελεύθερη διακί­νηση ιδεών (πολιτική διαφήμιση).

Β. ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ·         Ενημερώνει τους καταναλωτές: για τα προϊόντα (τιμή, χρησιμότητα).

·         Παρέχει, έτσι, τη δυνατότητα σύ­γκρισης και επιλογής μεταξύ ομοειδών προϊόντων, με αποτέλεσμα να κερδίζουν χρόνο και χρήμα για κοινωνικά θέματα και προτείνει μέτρα πρόληψης (κάπνισμα, AIDS).

• Συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο μιας χώρας με: την αύξηση παραγωγής και κατανάλωσης προϊόντων και  την ανάπτυξη του εμπορίου
• Συμβάλλει στην περιστολή της ανεργίας: δημιουργούνται νέα επαγγέλματα (διαφημιστές, μακετίστες, γραφίστες)και απασχολούνται περισσότεροι άνθρωποι για την αύξηση της παραγωγής.

·         Προσπορίζει οικονομικά κέρδη στα ΜΜΕ, ώστε να είναι αδέσμευτα από τα πολιτικά κόμματα και να επιτελούν καλύτερα τον έλεγχο στην εξουσία.

·         Ο ανταγωνισμός οδηγεί τις βιομηχανίες στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και των τιμών. Έτσι βελτιώνεται το επίπεδο ζωής του ανθρώπου.

Γ. ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ·         Προβάλλει πρότυπα κατανάλωσης και τελικά πρότυπα ζωής και αξιών τέ­τοιων που μεταβάλλουν τον πολίτη σε εύκολο θύμα της απληστίας του κε­φαλαίου.

·         Η διαφήμιση επιβάλλεται με το να πλήττει καταλυτικά την ελευθερία της βούλησης.

·         αλλοτριώνει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Χάνοντας τη δύναμή του για πρωτοβουλία, ο άνθρωπος δεν είναι πια ο εαυτός του, είναι ήδη ένας άλλος του οποίου η προσωπικότητα τον αντικατέστησε.

·         πετυχαίνει τον εθισμό των μαζών, εκτός από την αποδοχή και υπακοή σε διαφημιστικά μηνύματα, στην αποδοχή μηνυμάτων πολιτικού και ιδεολογικού περιεχομένου. Έτσι, οι μάζες απογυμνώνονται έντεχνα από το αναφαίρετο δικαίωμα και καθήκον τους να αποφασίζουν για  την τύχη τους.

·         Δημιουργεί πλασματικές ανάγκες και αυξάνει το άγχος για την απόκτηση των διαφημιζόμενων προϊόντων.

·         Η συνεχής διαφήμιση παραπληροφορεί και αποπροσανατολίζει τον κατα­ναλωτή για την ποιότητα του διαφημιζόμενου προϊόντος.

·         Προκαλεί φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, βία και εγκληματικότητα, ιδίως στους νέους, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα καταναλωτικά αγαθά.

·         Επιδρά αρνητικά στον ιδεολογικό κόσμο του ανθρώπου: το καταναλωτικό πνεύμα αμβλύνει το ενδιαφέρον του για τα  κοινωνι­κά και πολιτικά ζητήματα και ο άνθρωπος γίνεται υλιστής, ενώ απομακρύνεται από κάθε είδους ανώτερα ιδανικά και αξίες,

·         Ευτελίζει την προσωπικότητα του ατόμου με:

-την κακή αλλά και προσβλητική χρησιμοποίηση των ατόμων και κυρίως του γυναικείου φύλου,

-τη γελοιοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων και συναισθημάτων.

·         Προκαλεί αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον:

- οι αφίσες ρυπαίνουν, καταστρέφουν και αλλοιώνουν την αισθητική του του φυσικoύ τοπίου.

- με τη μεγιστοποίηση της παραγωγής εξαντλούνται οι φυσικοί πόροι.

·         Η διαφήμιση ωραιοποιεί τη ζωή, καλύπτει τις άσχημες πλευρές της, δια­στρεβλώνει την αλήθεια και παρουσιάζει στον άνθρωπο έναν εξωπραγμα­τικό, πλαστό κόσμο.

·         Κακοποιεί τη γλώσσα, με τη συνθηματική χρήση της και την πληθώρα ξε­νικών στοιχείων.

Δ. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ των αρνητικών πλευρών της διαφήμισης

·         Το κράτος, ως έκφραση του οργανωμένου κοινωνικού συνόλου, μπορεί να παρέμβει και να καθιερώσει όρια και υποχρεώσεις, από την πλευρά των διαφημιστών, για σεβασμό της αλήθειας, προς χάρη του καταναλωτή.

·         Η διαφήμιση να στηρίζεται στην αρχή: της αλήθειας, της αντικειμενικότητας, του θεμιτού ανταγωνισμού, του σεβασμού κοινωνικών – πολιτισμικών αξιών.

·         Ο πολίτης οφείλει να: προκρίνει, κι αυτό είναι αποτέλεσμα παιδείας, εκείνα τα προϊόντα που πραγματικά του χρειάζονται., να  συνειδητοποιήσει ότι η ευτυχία δε βρίσκεται στην κατανάλωση, να  συμμετέχει σε ενώσεις καταναλωτών που μεριμνούν για την προστασία του κοινού από την παραπλάνηση και την κερδοσκοπία.